پرسش ها و چالش های مرتبط با کووید 19 در نوزادان
به گزارش روابط عمومی معاونت درمان
کروناویروس ها بزرگ ترین ویروس ها از خانواده های ویروسی با میزبان حیوانی هستند که در سال 2019 میلادی با انتقال به انسان، موجب همه گیری شدند.
در این بیماری، هشتاد درصد موارد بی علامت هستند و در موارد علامت دار، طیف وسیعی از علایم وجود دارد؛ یکی از علت های پایداری طولانی مدت این بیماری، بی علامتی در بسیاری از جمعیت ناقل بوده و به همین دلیل، رعایت شیوه نامه های بهداشتی بسیار ضروری است.
نوزادان در مقایسه با بزرگسالان، سطح بالاتری از آنتی بادی و سلول های ایمنی تولید می کنند که می تواند به طور ویژه در برابر کروناویروس نقش حفاظتی داشته باشد.
بر اساس آمارهای موجود از سامانه مادران و نوزادان ایران «IMAN»، اغلب نوزادان مبتلا به کووید 19، سن جنینی بالای 37 هفته و وزن بالای دو هزار و 500 گرم داشته که از منزل مراجعه کرده اند و بیشتر نیاز به مراقبت های ویژه تنفسی نداشته و بدون اکسیژن، سیر بیماری را طی کرده و ترخیص شده اند.
در این خصوص به برخی از پرسش های رایج پیرامون بیماری کووید19 در نوزادان و انجام واکسیناسیون می پردازیم.
آیا تزریق واکسن کووید 19 برای مادران باردار و مادران شیرده مانعی ندارد؟
بله، واکسن کووید19 چون غیر فعال است در مادران باردار مشکلی ایجاد نمی کند، اما توصیه این است که واکسن را در زمانی استفاده کنیم که ریسک مواجهه با ویروس بالا باشد.
بنابراین با توجه به اینکه آنتی بادی های ایجاد شده در بدن مادر از طریق شیر به نوزاد انتقال یافته و به تقویت سیستم ایمنی نوزاد هم کمک می کند، تزریق واکسن کرونا به مادران باردار پرخطر و شیرده توصیه می شود.
چه مدت بعد از زایمان می توان واکسن کووید19 را تزریق کرد؟
زمان خاصی تعیین نشده است، اما می توان مدت زمان 2 هفته را توصیه کرد.
عوارض شایع واکسیناسیون چیست؟
عوارض موضعی نظیر درد، گرمی و خارش در محل تزریق، احساس خستگی، سرگیجه، تب و لرز، سردرد، تهوع، درد عضلات و مفاصل
آیا تزریق واکسن کووید19 به مادر شیرده، در نوزاد ایمنی ایجاد می کند؟
با توجه به انتقال آنتی بادی ها از شیر مادر به بدن نوزاد، ایمنی ایجاد شده نسبی بوده و صد در صد نیست.
آیا واکسن کرونای تزریق شده به مادر با واکسن های بدو تولد نوزاد، تداخل دارد؟
خیر؛ واکسن کووید، غیربیماری زا «inactivate» بوده و تداخلی با واکسن های بدو تولد ندارد.
آیا مادری که واکسن کووید19 تزریق کرده، قابلیت اهدای شیر به بانک شیر را دارد؟
بله؛ شیر مادری که واکسن تزریق کرده، نه تنها ویروس زنده را انتقال نمی دهد، بلکه حاوی آنتی بادی هایی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد نیز کمک می کند.
آیا مادری که قبلا به بیماری کووید19 مبتلا شده، نیاز به تزریق واکسن دارد؟
بر اساس پروتکل های موجود، توصیه می شود که اگر فردی مبتلا به کرونا شده، واکسن را نیز دریافت کند؛ بنابراین پیشنهاد می شود که گروه پرخطر به ویژه مادران باردار پرخطر نیز واکسن دریافت کنند.
آیا نوزادان احتیاج به تزریق واکسن کووید19 دارند؟
نوزادان جزو گروه پرخطر محسوب نمی شوند و برای تزریق واکسن در اولویت قرار نمی گیرند.
تزریق واکسن کووید19 در مادران مبتلا به آنفلوآنزا چگونه است؟
در هر فردی که مبتلا به بیماری های همراه با تب و با تب بالا تا متوسط باشد، تزریق هر نوع واکسن تا زمان بهبودی ممنوع است.
آیا نوع واکسن تزریقی در فرآیند زایمان، شیوه انجام آن و میزان خطر زایمان تاثیر دارد؟ خیر
آیا تزریق واکسن در مادران با بیماری های زمینه ای مانعی ندارد؟ بله؛ می توانند با مشورت پزشک نسبت به دریافت واکسن اقدام کنند.
آیا مادری که واکسن کووید19 دریافت کرده و نوزادش در بخش NICU، مراقبت های درمانی دریافت می کند، می تواند در کنار او حضور داشته باشد؟ بله، مانعی ندارد.
آیا تزریق واکسن کووید19 به مادرانی که شیر می دهند، با داروهایی که نوزاد در NICU می گیرد، تداخل دارد؟ خیر
بهترین زمان تزریق واکسن کووید در مادران باردار و یا شیرده چه زمانی است؟ محدوده زمانی خاصی وجود ندارد.
آیا مادری که واکسن دریافت کرده می تواند از شیردوش مشترک استفاده کند؟ بله
آیا مادری که واکسن دریافت کرده می تواند به نوزاد نارس خود، شیر دهد؟ بله
آیا مادری که واکسن کووید 19 دریافت کرده می تواند مراقبت آغوشی مادر و نوزاد (KMC) را انجام دهد؟ بله
آیا مادری که واکسن کووید 19 دریافت کرده می تواند در تماس پوست با پوست نوزاد (skin to skin contact) قرار گیرد؟ بله
استفاده از واکسن کووید 19 در شرایط خاص چگونه است؟
- در مورد افراد دارای سابقه ابتلا به کووید19: در صورت علایم خفیف، 4 تا 6 هفته و در صورت علایم شدید، 4 تا 10 هفته پس از بهبودی واکسن تزریق شود.
- افراد با حساسیت خفیف به غذا، داروها، لاتکس و یا سایر واکسن ها غیر کووید، آلرژی فصلی، آسم و حساسیت های پوستی خفیف: می توانند واکسن تزریق کنند.
- افراد با سابقه واکنش های حساسیتی(آنافیلاکسی) به واکسن های غیر کووید، دارو و غذا: نباید واکسن تزریق کنند.
- در بیماران مبتلا به کووید که پلاسماتراپی شده اند: دست کم 4هفته بعد از دریافت پلاسما، واکسن تزریق شود.
- افرادی که استروئیدهای استنشاقی مصرف می کنند: نیاز به کاهش دز دارو نیست.
- بیماران مبتلا به دیابت: بعد از صرف صبحانه، واکسن تزریق شود.
- افرادی که قصد انجام عمل جراحی دارند: دست کم 2 هفته قبل از جراحی، واکسن تزریق کرده باشند./ا.خسروجردی
دکتر «حمید پارسا»، رییس اداره سلامت نوزادان و کودکان معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
در این بیماری، هشتاد درصد موارد بی علامت هستند و در موارد علامت دار، طیف وسیعی از علایم وجود دارد؛ یکی از علت های پایداری طولانی مدت این بیماری، بی علامتی در بسیاری از جمعیت ناقل بوده و به همین دلیل، رعایت شیوه نامه های بهداشتی بسیار ضروری است.
نوزادان در مقایسه با بزرگسالان، سطح بالاتری از آنتی بادی و سلول های ایمنی تولید می کنند که می تواند به طور ویژه در برابر کروناویروس نقش حفاظتی داشته باشد.
بر اساس آمارهای موجود از سامانه مادران و نوزادان ایران «IMAN»، اغلب نوزادان مبتلا به کووید 19، سن جنینی بالای 37 هفته و وزن بالای دو هزار و 500 گرم داشته که از منزل مراجعه کرده اند و بیشتر نیاز به مراقبت های ویژه تنفسی نداشته و بدون اکسیژن، سیر بیماری را طی کرده و ترخیص شده اند.
در این خصوص به برخی از پرسش های رایج پیرامون بیماری کووید19 در نوزادان و انجام واکسیناسیون می پردازیم.
آیا تزریق واکسن کووید 19 برای مادران باردار و مادران شیرده مانعی ندارد؟
بله، واکسن کووید19 چون غیر فعال است در مادران باردار مشکلی ایجاد نمی کند، اما توصیه این است که واکسن را در زمانی استفاده کنیم که ریسک مواجهه با ویروس بالا باشد.
بنابراین با توجه به اینکه آنتی بادی های ایجاد شده در بدن مادر از طریق شیر به نوزاد انتقال یافته و به تقویت سیستم ایمنی نوزاد هم کمک می کند، تزریق واکسن کرونا به مادران باردار پرخطر و شیرده توصیه می شود.
چه مدت بعد از زایمان می توان واکسن کووید19 را تزریق کرد؟
زمان خاصی تعیین نشده است، اما می توان مدت زمان 2 هفته را توصیه کرد.
عوارض شایع واکسیناسیون چیست؟
عوارض موضعی نظیر درد، گرمی و خارش در محل تزریق، احساس خستگی، سرگیجه، تب و لرز، سردرد، تهوع، درد عضلات و مفاصل
آیا تزریق واکسن کووید19 به مادر شیرده، در نوزاد ایمنی ایجاد می کند؟
با توجه به انتقال آنتی بادی ها از شیر مادر به بدن نوزاد، ایمنی ایجاد شده نسبی بوده و صد در صد نیست.
آیا واکسن کرونای تزریق شده به مادر با واکسن های بدو تولد نوزاد، تداخل دارد؟
خیر؛ واکسن کووید، غیربیماری زا «inactivate» بوده و تداخلی با واکسن های بدو تولد ندارد.
آیا مادری که واکسن کووید19 تزریق کرده، قابلیت اهدای شیر به بانک شیر را دارد؟
بله؛ شیر مادری که واکسن تزریق کرده، نه تنها ویروس زنده را انتقال نمی دهد، بلکه حاوی آنتی بادی هایی است که به تقویت سیستم ایمنی بدن نوزاد نیز کمک می کند.
آیا مادری که قبلا به بیماری کووید19 مبتلا شده، نیاز به تزریق واکسن دارد؟
بر اساس پروتکل های موجود، توصیه می شود که اگر فردی مبتلا به کرونا شده، واکسن را نیز دریافت کند؛ بنابراین پیشنهاد می شود که گروه پرخطر به ویژه مادران باردار پرخطر نیز واکسن دریافت کنند.
آیا نوزادان احتیاج به تزریق واکسن کووید19 دارند؟
نوزادان جزو گروه پرخطر محسوب نمی شوند و برای تزریق واکسن در اولویت قرار نمی گیرند.
تزریق واکسن کووید19 در مادران مبتلا به آنفلوآنزا چگونه است؟
در هر فردی که مبتلا به بیماری های همراه با تب و با تب بالا تا متوسط باشد، تزریق هر نوع واکسن تا زمان بهبودی ممنوع است.
آیا نوع واکسن تزریقی در فرآیند زایمان، شیوه انجام آن و میزان خطر زایمان تاثیر دارد؟ خیر
آیا تزریق واکسن در مادران با بیماری های زمینه ای مانعی ندارد؟ بله؛ می توانند با مشورت پزشک نسبت به دریافت واکسن اقدام کنند.
آیا مادری که واکسن کووید19 دریافت کرده و نوزادش در بخش NICU، مراقبت های درمانی دریافت می کند، می تواند در کنار او حضور داشته باشد؟ بله، مانعی ندارد.
آیا تزریق واکسن کووید19 به مادرانی که شیر می دهند، با داروهایی که نوزاد در NICU می گیرد، تداخل دارد؟ خیر
بهترین زمان تزریق واکسن کووید در مادران باردار و یا شیرده چه زمانی است؟ محدوده زمانی خاصی وجود ندارد.
آیا مادری که واکسن دریافت کرده می تواند از شیردوش مشترک استفاده کند؟ بله
آیا مادری که واکسن دریافت کرده می تواند به نوزاد نارس خود، شیر دهد؟ بله
آیا مادری که واکسن کووید 19 دریافت کرده می تواند مراقبت آغوشی مادر و نوزاد (KMC) را انجام دهد؟ بله
آیا مادری که واکسن کووید 19 دریافت کرده می تواند در تماس پوست با پوست نوزاد (skin to skin contact) قرار گیرد؟ بله
استفاده از واکسن کووید 19 در شرایط خاص چگونه است؟
- در مورد افراد دارای سابقه ابتلا به کووید19: در صورت علایم خفیف، 4 تا 6 هفته و در صورت علایم شدید، 4 تا 10 هفته پس از بهبودی واکسن تزریق شود.
- افراد با حساسیت خفیف به غذا، داروها، لاتکس و یا سایر واکسن ها غیر کووید، آلرژی فصلی، آسم و حساسیت های پوستی خفیف: می توانند واکسن تزریق کنند.
- افراد با سابقه واکنش های حساسیتی(آنافیلاکسی) به واکسن های غیر کووید، دارو و غذا: نباید واکسن تزریق کنند.
- در بیماران مبتلا به کووید که پلاسماتراپی شده اند: دست کم 4هفته بعد از دریافت پلاسما، واکسن تزریق شود.
- افرادی که استروئیدهای استنشاقی مصرف می کنند: نیاز به کاهش دز دارو نیست.
- بیماران مبتلا به دیابت: بعد از صرف صبحانه، واکسن تزریق شود.
- افرادی که قصد انجام عمل جراحی دارند: دست کم 2 هفته قبل از جراحی، واکسن تزریق کرده باشند./ا.خسروجردی
دکتر «حمید پارسا»، رییس اداره سلامت نوزادان و کودکان معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
نظر دهید