تغذیه با شیر مادر، همچنان مطمئن ترین تغذیه برای کودکان به ویژه در زمان همه گیری کرونا است. شیر مادر سیستم ایمنی بدن نوزاد را تقویت و آن را از بیماری ها محافظت می کند. اما در دوران کرونا، پرسش هایی در این زمینه مطرح شده است که در این مطلب به آن ها پاسخ می گوییم.


آیا ویروس کووید19 از طریق شیر مادر منتقل می شود؟

تاکنون انتقال از طریق شیر مادر گزارش نشده است.

شیردهی در مادر مبتلا یا مشکوک به کووید19 چگونه است؟

با رعایت بهداشت و آموزش شیردهی به این مادران، مانعی ندارد؛ شیردهی در مادران مبتلا یا مشکوک، باید آغاز و ادامه یابد، زیرا مزایای شیردهی بسیار زیاد است که در مقابل ریسک ثابت نشده، برتری دارد.

شیوه استفاده از شیردوش در مادر مبتلا یا مشکوک به کووید19 چگونه است؟

بهتر است از شیردوش شخصی با رعایت ملاحظات بهداشتی استفاده شود، در غیر این صورت، اجزای پمپ پس از هر بار استفاده، ضدعفونی شود.(در صورت وجود سرفه و عطسه، شست و شوی سینه مادر پیش از هر بار شیردهی انجام شود، در غیر این صورت، نیازی نیست).

آیا مادرانی که شیر به بانک شیر اهدا می کنند، نیاز به تست PCR و غربالگری از نظر علایم بیماری کووید 19 دارند؟

اگر مادر نشانه های بالینی نشان دهنده کووید19 و سابقه تماس با فرد مبتلا نداشته باشد، نیازی به انجام PCR پیش از اهدای شیر نیست.

در نوزادان متولد شده از مادران مشکوک یا مبتلا به کووید19 که نیاز به بستری در NICU دارند، به دلیل نگرانی مادرا از انتقال بیماری به کودک و تمایل نداشتن برای دوشیدن شیر، نوزاد از شیر مادر محروم می شود، در این زمینه پیشنهاد چیست؟

اگر شرایط بالینی مادر پایدار باشد، بهتر است شیر مادر دوشیده و به نوزاد داده شود و در صورت ناپایدار بودن شرایط بالینی مادر، از بانک شیر و یا شیر مصنوعی می توان استفاده کرد.

احتیاط تماسی در مادری که به نوزاد خود شیر می دهد، به چه صورت است؟

باید دست و سینه مادر شست و شو داده و مادر از ماسک استفاده کند.

راه های انتقال کووید19 در نوزادان چیست؟

انتقال به وسیله قطرات تنفسی پس از تولد، انتقال داخل رحمی، حین زایمان و اطراف زایمان انجام می شود.

آیا مادر مبتلا به کووید19 می تواند مراقبت آغوشی مادر و نوزاد (KMC) یا تماس پوست با پوست نوزاد (skin to skin contact) داشته باشد؟ اگر حال عمومی مادر و نوزاد هر دو خوب باشد، با رعایت شیوه نامه های بهداشتی انجام می شود، اما اگر مادر بد حال باشد، توصیه نمی شود.

در موارد ابتلای مادر به کووید 19 ، قرار گرفتن مادر و نوزاد در یک اتاق، به چه صورت است؟

بودن مادر و نوزاد در یک اتاق، شانس انتقال عفونت را از مادر به نوزاد افزایش نمی دهد و اگر هر دو حال عمومی مناسبی داشته باشند، نه تنها مشکلی ایجاد نمی کند، بلکه به تثبیت شیردهی نیز کمک می کند.

در این شرایط مادر باید ماسک زده و شست و شوی دست انجام دهد و نوزاد در فاصله دو متری از مادر در «انکوباتور» قرار گیرد و یا با «پاراوان» از مادر جدا شود، اما اگر مادر یا نوزاد بد حال باشند، قرار گرفتن آن ها در یک اتاق توصیه نمی شود./ا.خسروجردی

دکتر «حمید پارسا»؛ رییس اداره سلامت نوزادان و کودکان معاونت درمان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز